Gedateerd: 1872

Materials: Belgian Bluestone (font), marble (columns), copper (lid)

Designer: Baptismal font; Friedrich Wilhelm Mengelberg (1871)

Maker: lid; Gerard Brom (1872)

Locatie: ingang van de Basiliek

Tekst: Sofia Papageorgiou

Het doopvont is gemaakt in 1872 en bestaat uit twee delen: de fontein is gemaakt van Belgisch hardsteen en de zuilen zijn gemaakt van marmer en het deksel is gemaakt van messing en kan worden opgetild door een ijzeren kraan die aan de muur is bevestigd. Op het deksel zijn vier figuren gegraveerd, die elk een kruik water leeggieten en daaronder staan ​​de namen van de vier rivieren uit de Hof van Eden, Eufraat, Pison, Gihon en Tigris, een verwijzing naar de Bijbel: ‘Een rivier stroomde uit het land Eden, bewaterde de tuin en verdeelde zich vervolgens in vier takken. De eerste tak, de Pison genaamd, stroomde rond het hele land Havila, waar goud wordt gevonden. Het goud van dat land is uitzonderlijk puur; aromatische hars en onyxsteen worden daar ook gevonden. De tweede tak, de Gihon genaamd, stroomde om het hele land Kus heen. De derde tak, de Tigris genaamd, stroomde ten oosten van het land Assur. De vierde tak wordt de Eufraat genoemd. De HEER God plaatste de man in de Hof van Eden om er te zorgen en erover te waken.’ Genesis 2:10-15.

Op de bovenkant van de kegelvormige deksel staat een knielende engel met het familiewapen van de schenkers ( Sonsbeek-Hellich) en onderaan de deksel staat de volgende tekst geschreven: ‘Nisi quis. Renatus fuerit ex aqua et spirito sancto non potest introire in regnum Dei Joan III-5’ (Tenzij iemand geboren wordt uit water en geest, kan hij het koninkrijk van God niet binnengaan Johannes 3,5).

Doopvonten worden traditioneel gemaakt van steen, marmer of hout en aangezien er verschillende manieren zijn om het ritueel over te brengen, kunnen de afmetingen en vormen ervan variëren. Meestal zijn de vormen waarin ze worden gemaakt een cirkel, zeshoek, achthoek, vierkant of kruis. In dit geval is het vont gemaakt van Belgisch hardsteen en heeft het witte marmeren zuilen op de vierkante voet. De vorm ervan werd bepaald op basis van het gebruik dat ze zouden krijgen. Afhankelijk van het doopritueel dat werd uitgevoerd, zou de vorm anders zijn. Het zou ofwel met het gebruik van het vont zijn, ofwel in de vorm van een poel waar de persoon naar binnen moest lopen om gedoopt te worden, wat opnieuw symboliseert dat hij of zij op een meer letterlijke manier tot de gemeenschap toetreedt. In dit geval moet het vont een zodanige vorm hebben dat het past bij het kind dat gedoopt gaat worden door onderdompeling, en de vorm zodat de priester ook de doop door middel van bewatering kan uitvoeren. Oorspronkelijk waren de vonten groter om geschikt te zijn voor volwassenen, maar door de jaren heen werden ze steeds kleiner en werden ze verhoogd om de doop van de baby’s gemakkelijker te maken, omdat ze vastgehouden moesten worden. De verandering in de grootte van het vont leidde ertoe dat ze vooral werden gebruikt voor de doop door middel van bevloeiing. Doopvonten bevinden zich meestal in de buurt van de ingang van een kerk, en het is daar zo geplaatst dat mensen het bij het betreden van de kerk tegenkomen voordat ze het altaar binnengaan. Hetzelfde gebeurt in dit geval waarbij het vont zich bij de ingang van het schip bevindt en dient als symbool en herinnering aan de intrede van de persoon in de christelijke gemeenschap. Voor deze locatie speelde ook het doopritueel van vóór Vaticanum II een rol, aangezien het een intrede ritueel was, en in dat geval werd het kind bij de ingang van de kerk gepresenteerd en terwijl er gebeden werd, brachten ze het naar binnen. lichaam van de kerk.

Ontwerper

Friedrich Wilhelm Mengelberg was een Duits-Nederlandse beeldhouwer, architect van het kerkinterieur en kunstverzamelaar. Hij werd op 18 oktober 1837 in Keulen geboren en studeerde daar aan de Mengelbergsche Zeichenschule, een tekenschool die werd opgericht door zijn grootvader Egidius Mengelberg en die later onderdeel werd van de Keulse Hogeschool. Hij had een studio voor hem gecreëerd in Keulen en maakte naam. Tegen die tijd was hij vooral bekend vanwege zijn werk aan de Dom van Keulen. In 1869 kreeg hij de opdracht om de bisschopszetel te maken voor de bisschop van Utrecht en op dat moment ontwikkelde hij een interesse voor de neogotische stijl in Nederland en in 1872 verhuisde hij naar Utrecht. Hij was lid van het Sint-Bernulphusgilde, een Nederlandse vereniging die werd opgericht op 1 december 1869, slechts twee jaar voordat hij het ontwerp voor de doopvont maakte. Deze vereniging dankt zijn naam aan de 11e eeuw. bisschop van Utrecht, bisschop Bernold en had tot doel de belangstelling voor middeleeuwse kunst te hernieuwen en de bouw van kerken in neogotische stijl te bevorderen. Zijn atelier, de Mengelberg Studio, had steeds meer kunstenaars erbij en zij werkten vooral aan voorwerpen voor kerken en na zijn dood, in februari 1919, namen zijn zoons het roer over. Na zijn overlijden werd zijn verzameling kunstvoorwerpen verkocht aan Jan Herman van Heek en vandaag de dag zijn ze te vinden in Huis Bergh.

De maker

Gerard Brom werd op 24 augustus 1831 in Amersfoort geboren. Hij was werkzaam bij Van Kempen in Utrecht en richtte later in 1856 zijn eigen bedrijf op, Edelsmidse Brom, werkzaam als koperslager, gevestigd in Utrecht, gespecialiseerd in het maken van objecten en ornamenten met koper voor rooms-katholieke kerken en hij maakte onder meer kerkelijk serviesgoed in neogotische stijl. Omdat de vraag naar zijn producten groeide, verhuisde hij zijn bedrijf van de Oudegracht waar het gevestigd was, dichter bij het centrum van Utrecht, naar de Springweg, en breidde hij het uit door meer mensen aan te nemen. Bij de inrichting van veel kerken werkte hij nauw samen met de architect Alfred Tepe, de kunstenaar Friedrich Wilhelm Mengelberg – de ontwerper van de doopvont – en de orgelmaker Michael Maarchalkerweerd. Gerard Brom was net als Mengelberg lid van het St. Bernulphusgilde, waar de kans groot is dat ze elkaar hebben ontmoet. In 1882 stierf hij en zijn zoon nam het bedrijf over en ging door met het maken van kerkelijke voorwerpen. Edelsmidse Brom ontstond in 1961 vanwege het uitblijven van een opvolger en de teruggang in de markt van religieuze voorwerpen.

Het doopritueel

De doop is een zeer belangrijk ritueel in het rooms-katholicisme, het is de wedergeboorte van het sacrament en het betekent het toetreden tot de christelijke gemeenschap. Dit ritueel begon met de doop van Jezus door Johannes de Doper en vervolgens het bevel voor de apostelen om te dopen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. De doop wordt verleend door een priester en kan in dit geval zowel door onderdompeling als door bewatering plaatsvinden. Onderdompelingsdoop is wanneer iemand volledig wordt ondergedompeld in het water dat zich in de doopvont bevindt, en bij bewatering wordt water uit de doopvont gegoten op het hoofd van de persoon die wordt gedoopt. De handeling van de doop wordt slechts één keer uitgevoerd en kan niet worden herhaald, en wordt beschouwd als de totale nietigverklaring van de zonden van de persoon uit het verleden, waarna de persoon die gedoopt is, puur en onschuldig herboren wordt. Vroeger werd er gedoopt in rivieren en beken waar stromend water was. Dat veranderde door de vervolging van christenen, dus er was behoefte aan een meer besloten ruimte. Hierna was het weer mogelijk om dopen te laten plaatsvinden zonder dat dit verboden werd en vanaf dat moment werd begonnen met de bouw van de doopkapels. Verschillende bouwwerken vlakbij het hoofdgebouw van de eredienst, speciaal voor dit doel gemaakt. Het is duidelijk dat er vele redenen zijn voor het bestaan ​​van de doopvonten, zowel praktisch als spiritueel. Het meest voor de hand liggend is dat het ritueel van de doop wordt uitgevoerd. Bij de doopvont van Zwolle wordt het doopwater tijdens de Paaswake eerst gezegend en daarna in de doopvont gegoten. Om het water zuiver te houden wordt de fontein vervolgens afgesloten met het deksel. Bij de doop door onderdompeling is de doopvont essentieel omdat de persoon die gedoopt wordt volledig in de doopvont wordt ondergedompeld zodat het ritueel kan worden overgebracht, en bij de doop door bewatering is deze nog steeds nodig omdat deze het gezegende water bevat dat in het hoofd van de persoon moet worden gegoten. Tegenwoordig bevinden de doopvonten zich in de kerken en meestal dicht bij de ingang van het altaar, zodat de aanbidders ze tegenkomen als ze de ruimte betreden. Een andere veel voorkomende manier van dopen is ook in een zwembadachtige structuur die voornamelijk wordt gebruikt voor dopen voor volwassenen, waarbij de persoon het zwembad moest betreden dat ofwel kruisvormig of rechthoekig was en ook fungeerde als een symbool van het betreden van de gemeenschap. vervangen door de doopvonten.

1. Bach, Henk, Tom Waterreus, and J. van Putten. “Wij Betreden De Kerk.” Essay. In Verum, Pulchrum Et Bonum: De Neogotiek En Het Interieur Van De Onze Lieve Vrouwebasiliek Te Zwolle, 22–23. Zwolle: Parochie Thomas a Kempis – locatie Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming, 2010.

2. “Baptisteries and Baptismal Fonts.” Encyclopedia.com. Encyclopedia.com, October 27, 2022. https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/baptisteries-and-baptismal-fonts.

3. “Basilica of Our Lady of the Assumption, Zwolle.” Religiana. Accessed October 28, 2022. https://religiana.com/basilica-our-lady-assumption-zwolle.

4.“Edelsmidse Brom.” Wikipedia. Wikimedia Foundation, June 23, 2022. https://nl.wikipedia.org/wiki/Edelsmidse_Brom.

5. “Friedrich Wilhelm Mengelberg.” Wikipedia. Wikimedia Foundation, October 10, 2021. https://nl.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Wilhelm_Mengelberg.

6.“Gerard Brom (Nijmegen).” Wikipedia. Wikimedia Foundation, November 10, 2020. https://nl.wikipedia.org/wiki/Gerard_Brom_(Nijmegen).

7.“Roman Catholicism- Baptism.” Encyclopedia Britannica. Encyclopedia Britannica, inc. Accessed October 26, 2022. https://www.britannica.com/topic/Roman-Catholicism/Baptism.

8.“St. Bernulphusgilde.” Wikipedia. Wikimedia Foundation, June 27, 2022. https://nl.wikipedia.org/wiki/St._Bernulphusgilde.